Edukacja regionalna powinna zajmować w edukacji wczesnoszkolnej szczególne miejsce i to nie tylko dlatego, że są to jedne z priorytetowych treści w  podstawie programowej. Znajomość swoich korzeni i tradycji pomaga budować więzi ze swoim otoczeniem i sprzyja rozwijaniu postaw patriotycznych, społecznych i  obywatelskich. Na tradycje składają się długie lata wspólnych przeżyć i działań. Niezauważalnie tworzą się więzi rodzinne, ze swoją miejscowością, regionem, ojczyzną.

 

Czy edukacja regionalna może być ciekawa?

 

Przekazując wiedzę na temat tradycji i kultury poszczególnych regionów Polski musimy wykazać się szczególną kreatywnością. Dla dzieci ważne jest zazwyczaj tu i teraz. Poza tym należy pamiętać, że trudno jest im zrozumieć dawne zwyczaje, słuchając tylko nauczyciela i oglądając ilustracje. Warto spróbować wprowadzić metody aktywizujące i pobudzające do działania.

Podstawa programowa nie ogranicza nas tylko do rejonu zamieszkania. Nie wszystkie regiony kraju są równie ciekawe i bogate w tradycje oraz zwyczaje, tym bardziej interesujące mogą być inne obszary Polski.

Spróbujmy stworzyć ciekawe zajęcia wykorzystując zestaw pacynek reprezentujących charakterystyczne stroje ludowe z kilku regionów Polski: strój kaszubski, kujawski, kurpiowski, podhalański, łowicki i krakowski.
Pacynki te dostępne są w sklepie Nowej Szkoły: Stroje regionalne. Pacynki.

 

Edukacja regionalna - stroje ludowe

 

 

Edukacja regionalna – Poznajemy tradycje i stroje ludowe

 

SCENARIUSZ ZAJĘĆ

 

Cel główny: Poznawanie tradycji i zwyczajów wybranych regionów Polski.

Cele szczegółowe:

Uczeń:

  • korzysta z rożnych  źródeł informacji
  • rozpoznaje stroje ludowe: kaszubski, kujawski, kurpiowski, podhalański, łowicki i krakowski
  • rozumie znaczenie słów : symbol, tradycja, zwyczaj
  • przeżywa pozytywne emocje płynące ze współdziałania w zespole
  • umie zaprezentować zdobyte informacje
  • wskazuje na mapie wybrane regiony Polski

Metody:

  • samodzielnego dochodzenia do wiedzy – metoda problemowa, metoda sytuacyjna,
  • praktyczne – zabawy ruchowe, realizacji zadań wytwórczych,
  • asymilacji wiedzy – pogadanka,
  • gry dydaktyczne – drama

Formy:

  • zbiorowa
  • praca w grupach

Środki dydaktyczne:

  • pacynki – stroje regionalne (strój kaszubski, kujawski, kurpiowski, podhalański, łowicki i krakowski)
  • mapa Polski
  • ilustracje strojów ludowych
  • filmy na temat zwyczajów i tradycji ludowych – You Tube
  • nagrania piosenek i przyśpiewek ludowych

 

Przebieg zajęć:

 

  1. Zajęcia rozpoczynamy  popularną zabawą ludową: „Jaworowi ludzie”.

Jawor, jawor, jaworowi ludzie!

Co wy tu robicie?

Budujemy mosty dla pana starosty.

Wszystkie dzieci przepuszczamy.

Tylko jedne zatrzymamy.

2. Wprowadzenie do tematu – pogadanka na temat tradycji ludowych, pokaz zdjęć lub filmu pokazującego polskie zwyczaje oraz stroje ludowe.

3. Pokazanie na mapie Polski wybranych regionów odpowiadających pacynkom (kaszubski, kujawski, kurpiowski, podhalański, łowicki i krakowski).

4. Praca w grupach – podział na 6 zespołów.

Każdy zespół otrzymuje pacynki z wybranego regionu Polski i przygotowuje krótką prezentację wykorzystując różne źródła informacji, w tym Internet.
Prezentacja powinna zawierać nie tylko krótki opis stroju, ale również jakąś ciekawostkę z danego regionu związaną ze zwyczajami ludowymi.

W zależności od pory roku, w jakiej przeprowadzamy zajęcia, mogą to być zwyczaje związane z Bożym Narodzeniem, Wielkanocą, andrzejkowe czy wiosenne.

 

PRZYKŁAD PREZENTACJI:

 

(Dzieci wykorzystują do prezentacji pacynki).

 

 

Edukacja regionalna - strój krakowski

 

Strój krakowski

 

Strój krakowski jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych polskich strojów ludowych. Nosił go nawet sam Tadeusz Kościuszko, naczelnik powstania z 1794 roku.
Najważniejszymi elementami męskiego stroju krakowskiego były kaftan, sukmana i kaftan z rękawami. Portki wpuszczano w wysokie buty z cholewami, lekko wywijano. Ważnym elementem stroju był pas. Jednym z nakryć głowy była czerwona rogatywka zwana krakuską. Kawalerowie mocowali do niej pęk pawich piór.
Strój kobiecy był zróżnicowany. Ważnymi elementami były spódnice z kwiecistego materiału, zapaski oraz gorsety zdobione koralikami oraz cekinami. W chłodne dni na ramiona i plecy zarzucano duże, wełniane chusty.

 

Tradycje krakowskie

 

Jedna z wielkanocnych krakowskich tradycji to Pucheroki. Zwyczaj obchodzony w Niedzielę Palmową.
Wczesnym rankiem chłopcy ubrani w kożuchy odwrócone futrem na wierzch, z nałożonymi na głowy wysokimi, stożkowatymi czapkami z kolorowej bibuły i usmolonymi twarzami. chodzą po domach.  W jednej ręce mają koszyk z sieczką, w drugiej – drewniany młotek z długą rękojeścią, oplecioną bibułą. Recytują rymowane przyśpiewki, jednocześnie obchodząc izbę dookoła i stukając o podłogę laskami pucherskimi  (w kształcie młotków lub siekierek).

W prezentacji można również wykorzystać pokaz tańca ludowego lub wysłuchać piosenkę ludową z danego regionu.

 

 

W podobny sposób dzieci mogą przygotować prezentacje do pozostałych strojów ludowych.

 

 

 

Edukacja regionalna - strój podhalański

Strój podhalański

 

5. Praca plastyczna – kolaż.

Wykonanie w grupach plakatu przedstawiającego dany strój ludowy z wykorzystaniem różnych materiałów – kolorowego papieru, ścinków materiału, koralików, cekinów.

6. Podsumowanie zajęć – Czy znam stroje ludowe?

Dopasowywanie nazw strojów do pacynek lub ilustracji.

7. Ewaluacja lekcji – uczniowie na kartkach ( indywidualnie) kończą zdania:

Lekcja była ………………………. .

Najlepiej zapamiętałem  ……………………………… .

 

Przygotowanie takich zajęć wymaga na pewno sporo wysiłku i przygotowań. Edukacja regionalna to jednak bardzo ważny temat, często niedoceniany. Tylko dobór odpowiednich środków dydaktycznych sprawia, że lekcje stają się ciekawe.

Dzieci bardzo lubią zajęcia z wykorzystaniem form teatralnych. Myślę, że pacynki przedstawiające stroje ludowe zachęcą do zdobywania wiedzy na temat tradycji i zwyczajów regionalnych.

Podobnie możemy przeprowadzić zajęcia rozwijające wrażliwość na odmienność wyglądu, kultury, poglądów czy sposobu życia innych ludzi na świecie. Z pomocą przyjdą nam  >> „Lalki świata”.

 

Napiszcie w komentarzu, jak przeprowadzacie zajęcia z edukacji regionalnej. Ciekawa jestem Waszych pomysłów.

 

Pozdrawiam

 

szkolne-inspiracje

 

 

 

 

0
Would love your thoughts, please comment.x