Co to jest grywalizacja?
Grywalizacja inaczej gryfikacja lub gamifikacja polega na wykorzystaniu mechanizmów z gier komputerowych lub fabularnych w celu zwiększenia zaangażowania uczestników. Początkowo termin ten używano w biznesie, ale ostatnio grywalizacja zawitała do edukacji. Okazało się, że jest to świetny sposób na motywowanie uczniów do działania.
Gramy od zarania dziejów. Grywali dziadkowie, grywają nasze dzieci. Kiedyś to były karty i gry planszowe, teraz aplikacje na telefon i gry komputerowe. Rywalizacja czy działania zespołowe to mechanizmy, które od dawna funkcjonują w różnego rodzaju systemach i programach edukacyjnych począwszy już od starożytności, aż do nowożytnych systemów szkolnych.
Pamiętajmy jednak, że samo wykorzystanie gier na zajęciach nie jest jeszcze grywalizacją. Zgrywalizowanie zajęć dotyczy dłuższego okresu i polega na zmianie struktury zajęć. Może to być projekt, który trwa cały rok lub po prostu praca z lekturą.
Jacek Siadkowski, uważany za eksperta w dziedzinie grywalizacji, twierdzi, że:
Grywalizacja powinna spełniać kilka kryteriów:
– realizować założony wcześniej cel;
– dawać satysfakcję z wykonywania wyznaczonych czynności;
– wykorzystywać mechanizmy znane z gier, np. nagradzanie, dostarczanie informacji zwrotnej, elementy zaskoczenia;
– dotyczyć czynności z prawdziwego życia, które normalnie nie są związane bezpośrednio z grami;
– ma zwiększać motywację ludzi do wykonywania tych czynności.
Co może osiągnąć nauczyciel dzięki gamifikacji?
Nauczyciel może:
- motywować uczniów do działania;
- realizować cele w ciekawy angażujący sposób;
- indywidualizować proces nauczania.
Jakie są korzyści dla ucznia?
Uczeń:
- podejmuje wyzwania;
- rywalizuje z rówieśnikami;
- uczy się nowych rzeczy bez wysiłku;
- rozwija logiczne myślenie;
- uczy się odpowiedzialności za podejmowane decyzje oraz jak znosić porażki;
- doskonali umiejętność planowania, łączenia faktów i wyciągania wniosków;
- odkrywa i docenia swoje mocne strony;
- nabiera pewności siebie;
- uczy się współpracy;
Jakie są elementy składowe grywalizacji,
które możemy uwzględnić w edukacji wczesnoszkolnej?
Najbardziej kluczowymi elementami w tworzeniu zgrywalizowanych zajęć są:
- wyzwania, których realizacji trzeba się podjąć w celu wejścia na wyższy poziom lub po to, by otrzymać punkty.
- punkty będące rodzajem nagrody, jaką można uzyskać za różnego rodzaju zadania;
- poziomy, które pokazują, jaki jest status gracza, a także obrazują miejsce w rankingu względem innych uczniów;
- tabele, które pozwalają graczowi monitorować ilość zdobytych punktów w czasie gry;
- odznaki wskazujące osiągnięcia gracza oraz obrazujące, z jakimi wyzwaniami się zmierzył;
Punkty, odznaki i nagrody, które dzieci zdobywają za kolejne osiągnięcia, aktywizują je i skłaniają do podjęcia jeszcze większego wysiłku w rywalizacji z pozostałymi graczami.
Podczas zajęć opartych na grywalizacji, uczniowie są dowartościowani i docenieni oraz mają poczucie, że praca, którą wykonują, jest warta ich zaangażowania i wysiłku.
Istnieje ryzyko, że część dzieci, która nie radzi sobie z emocjami, nie będzie umiała też poradzić sobie z uczuciem porażki. I tu nasza rola nauczyciela, aby umiejętnie wprowadzać zgrywalizowane zajęcia. W przypadku młodszych uczniów, trzeba zwracać uwagę na pewne ograniczenia – słabą jeszcze psychikę dziecka czy nastroje.
Od czego zacząć?
Dostosowujemy projekt do wieku i możliwości grupy. Możemy wykazać się kreatywnością, ale też pamiętamy o naszych zasobach, czyli jakie środki dydaktyczne tradycyjne i techniczne (multimedialne) mogą wspomóc nasze działania.
- Określamy cel, czyli umiejętności, jakie powinien posiąść uczeń.
- Wymyślamy fabułę gry, nie zapominając o elementach zaskoczenia.
- Planujemy kolejne działania towarzyszące naszej zabawie, pamiętając o różnym stopniu zaawansowania zadań.
- Określamy zasady przechodzenia na kolejne etapy gry.
- Ustalamy punktację oraz odznaki, nagrody za każdy poziom oraz na koniec zajęć.
- Przygotowujemy tabelę (w formie planszy lub na tablicy multimedialnej), która pozwoli monitorować graczom ilość zdobytych punktów
Przykładowe tematy zgrywalizowanych zajęć:
- Każdy może zostać detektywem (na podstawie lektury G.Kasdepke „Detektyw Pozytywka”.
- Życie ludzi i zwierząt w lodowej krainie (na podstawie książki Aliny i Czesława Centkiewiczów „Zaczarowana zagroda”).
- Tabliczka mnożenia na wesoło.
- Z ortografią za pan brat.
- Bohaterowie naszych lektur.
- Tradycje i zwyczaje naszego regionu.
Gamifikacja jest dla każdego nauczyciela i sprawdza się na wszystkich etapach edukacyjnych. Nie wymaga tak naprawdę użycia komputera, ale zadania z wykorzystaniem TIK są bardziej interesujące dla dzieci i dają nam często natychmiastową informację zwrotną.
Jakie aplikacje i programy multimedialne można wykorzystać?
Na pewno dużym ułatwieniem będą takie, które stopniują zadania (zróżnicowana ilość punktów za poszczególne zadania), zegar odliczający czas itp. Przykładem takiego programu jest Factile.
W tym programie możemy utworzyć bezpłatnie tylko trzy gry, ale myślę, że warto.
Pozdrawiam
Anna Albrecht